13 Ocak 2022

1 Nokta 5 #14: Türkiye’de yenilenebilir enerjiye geçiş süreci büyük ve borçlu şirketlere ipotek mi edildi?

Yeni yılda elektriğe yapılan fahiş zamlarda bir kez daha gördük: Enerji denkleminde kamu yararının, bir hizmetin maliyetinin karşılanmasının ötesinde şirketlerin kârları ve borçları çok önemli bir yer tutuyor. Kamu ihaleleriyle elektrik üretim tesislerini ve dağıtım şebekelerini işleten şirketlerin önemli bir bölümü ise bu alanda yatırım yapmaya teşvik edilen iktidara yakın inşaat şirketlerinden oluşturuyor. Bankalara geri ödeyemedikleri yüklü kredilerle önce enerji sektörüne atılan Limak, Kolin, Cengiz gibi şirketlerle Doğan, Zorlu gibi holdingler şimdi de teşviklerden yararlanarak yenilenebilir enerji alanında faaliyet göstermeye başlıyor.

Peki, yenilenebilir enerjiye geçiş sürecinde bu şirketler birer başat aktör mü olacak? EPDK bünyesinde 2011’de kurulan ve yenilenebilir enerjiye yatırım yapan şirketlere alım garantisi verilmesi suretiyle destek sağlayan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması ya da YEKDEM’in bugünkü hâli bize bir ipucu veriyor. Zira kuruluş amacı küçük ölçekteki enerji yatırımlarını desteklemek olan mekanizmadan, HES projeleriyle ya da devasa RES santralleriyle bu büyük şirketler giderek daha fazla yararlanıyor. Böylece YEKDEM vasıtasıyla borçlarını ödeyemeyen şirketlere kamu kaynağı aktarımı sağlanıyor.

1 Nokta 5’in 14. bölümünde Gezegen editörü Özgün Özçer gazeteci Bahadır Özgür ile üretim ve dağıtım ihalelerini alan büyük şirketlerin yenilenebilir enerjiye geçiş sürecindeki konumunu beş soruda konuşuyor.

Yeşil Gazete ve Gezegen ortaklığıyla, Podfresh teknik altyapısıyla.