1 Nokta 5 #31: Sermaye ve iletişimin kıskacında ekoloji: Yeşil aklama

1 Nokta 5’te reklam arası. Ama yine konumuzdan çok da uzaklaşmış sayılmayız. Ekoloji artık reklamcıların, pazarlama ve PR uzmanlarının kullanmayı en sevdiği temalardan biri. “Markamızı alın, doğayı koruyun” gibi sloganlara uzun zamandır aşinayız. Akaryakıt şirketlerinin fidan dikme projeleri, içecek sanayinin plastik şişeleri geri dönüştürme girişimleri ve “sosyal sorumluluk” adı altında şirketlerin daha nice doğa dostu görünme çabalarına da bir süredir tanık oluyoruz. Hele hele Paris Anlaşması’nın ardından özel sektörün de tüm dünyada “net sıfır emisyon” hedefleri belirlediklerini, bankaların petrol, kömür ve doğalgaza yatırımlarını azaltmayı vaat ettiğini, holdinglerin ise çeşit çeşit yenilenebilir enerji ya da döngüsel ekonomi gibi kavramları öne çıkardığı çeşit çeşit taahhütlerini görüyoruz. PR dünyası doğa duyarlılığının tüketiciler açısından önemini bir keşfetti, pir keşfetti.

Gelin görün ki bu vaatlerin çoğu pazarlama taktiğinden ibaret. Dahası, doğa dostu bir uygulamayı öne çıkarmak, şirketlerin tahripkâr faaliyetlerini örtme fırsatı sunuyor. Buna, giderek yaygınlaşan tabirle “greenwashing” yani “yeşil yıkama”, “yeşile boyama”, ya da – konuğumuz İklim Gazetesi’nin kurucusu gazeteci Merve Kara Kaşka’nın tercih ettiği üzere – “yeşil aklama” deniyor. Peki, şirketlerin geliştirdikleri doğa dostu söylemlerde “yeşil aklama” olup olmadığından ne zaman şüphe duymalıyız? Bu şüpheci yaklaşım bizi daha bilinçli bir tüketiciye mi dönüştürmeli? “Sıfır Atık” projesinde olduğu gibi şirketler lobi güçleriyle, yeşil aklama söylemleri geliştirerek hükümet politikalarına etki edebilirler mi? Siyaset ve sermaye birbirlerini kullanabilirler mi?

Sermaye, iletişim, ekoloji ve siyasetin kesişiminde yer alan yeşil aklama olgusunu Merve Kara Kaşka ile masaya yatırdık. Bu söylemleri nasıl tanıyacağımızı ve büyüsüne kapılmadan günlük hayatımızda tercihlerimizi daha bilinçli bir şekilde nasıl yapabileceğimizi konuştuk.

Yeşil Gazete ve Gezegen ortaklığıyla, Podfresh teknik altyapısıyla.